Unit Economics คืออะไร? สำคัญอย่างไรต่อธุรกิจ? (พร้อมวิธีคำนวณ)

Unit Economics คือ การวิเคราะห์ผลกำไรของธุรกิจโดยพิจารณาที่หน่วยเล็กที่สุด เช่น ลูกค้า 1 คน หรือสินค้า 1 ชิ้น เพื่อวัดความสามารถในการทำกำไรขั้นพื้นฐาน ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของธุรกิจยุคใหม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง Startup
‍

‍

ทำไม Unit Economics ถึงสำคัญ?

• ประเมินศักยภาพธุรกิจ: ช่วยให้ธุรกิจเข้าใจว่าโมเดลธุรกิจนั้นทำกำไรได้จริงหรือไม่ ก่อนที่จะขยายขนาด
• ระบุจุดแข็ง-จุดอ่อน: ช่วยระบุส่วนที่ต้องปรับปรุงเพื่อเพิ่มผลกำไร เช่น การลดต้นทุน หรือการเพิ่มรายได้ต่อหน่วย
• ตัดสินใจเชิงกลยุทธ์: ช่วยในการตัดสินใจด้านราคา ช่องทางการตลาด หรือการจัดสรรทรัพยากร
• ดึงดูดนักลงทุน: Unit Economics ที่ดี แสดงให้เห็นถึงศักยภาพในการเติบโตและทำกำไร

ตัวชี้วัดสำคัญใน Unit Economics

• Customer Acquisition Cost (CAC): ต้นทุนในการได้มาซึ่งลูกค้า 1 คน
  • คำนวณโดยนำค่าใช้จ่ายทางการตลาดและการขายทั้งหมด หารด้วยจำนวนลูกค้าใหม่
• Customer Lifetime Value (CLTV): มูลค่าสุทธิของรายได้ที่ลูกค้า 1 คนสร้างให้กับธุรกิจตลอดช่วงเวลาที่เป็นลูกค้า
• CLTV to CAC Ratio: อัตราส่วนระหว่าง CLTV ต่อ CAC  โดยทั่วไปแล้วควรมากกว่า 3  หมายความว่ารายได้ที่ได้จากลูกค้า 1 คนควรมากกว่าต้นทุนในการได้มาซึ่งลูกค้าคนนั้นอย่างน้อย 3 เท่า

วิธีคำนวณ Unit Economics (ตัวอย่างสูตร)

สมมติว่าคุณขายเสื้อยืดออนไลน์

• ต้นทุนต่อตัว: 200 บาท
• ราคาขาย: 500 บาท
• ค่าโฆษณา Facebook: 10,000 บาท
• ได้ลูกค้าใหม่: 50 คน

การคำนวณ

• CAC: 10,000 บาท / 50 คน = 200 บาท/คน
• กำไรต่อตัว: 500 บาท - 200 บาท = 300 บาท
• CLTV:  (สมมติว่าลูกค้าซื้อเสื้อยืดโดยเฉลี่ย 2 ตัว) 300 บาท/ตัว x 2 ตัว = 600 บาท
• CLTV to CAC Ratio: 600 บาท / 200 บาท = 3

ตัวอย่างสำหรับ Unit Economics (แบบเข้าใจง่าย)

‍
ให้ลองนึกภาพว่าคุณเปิดร้านขายน้ำมะนาว 🍋

Unit Economics ก็เหมือนกับการดูว่า "ขายน้ำมะนาวแก้วนึง กำไรเท่าไหร่?"

แต่แทนที่จะดูแค่ "ขายได้เท่าไหร่ - ต้นทุนเท่าไหร่"  ธรรมดาๆ  เรายังต้องคิดถึงอย่างอื่นด้วย เช่น

• หาลูกค้าใหม่ยังไง?  (แจกใบปลิว, โฆษณาออนไลน์)  อันนี้ก็มีต้นทุนนะ! 💰
• ลูกค้าจะกลับมาซื้ออีกไหม? 🤔 (ถ้าอร่อยก็คงกลับมาซื้อบ่อยๆ)

ตัวอย่าง

• ต้นทุนน้ำมะนาว 1 แก้ว: 10 บาท (มะนาว, น้ำตาล, แก้ว)
• ขายแก้วละ: 20 บาท
• ค่าโฆษณาเฟสบุ๊ค: 100 บาท ได้ลูกค้าใหม่ 10 คน

คิดแบบง่ายๆ

• กำไร 1 แก้ว: 20 - 10 = 10 บาท 🎉
• แต่!  กว่าจะได้ลูกค้าแต่ละคน ต้องเสียค่าโฆษณา 100 / 10 = 10 บาท 😮

สรุปคือ ขายน้ำมะนาว 1 แก้ว กำไรจริงๆ อาจจะไม่ได้ 10 บาทเต็มๆ  เพราะต้องหักค่าหาลูกค้าด้วย

Unit Economics ช่วยให้เรารู้ว่า...

• ขายของแล้วกำไรจริงไหม?  (หรือแค่ดูเหมือนกำไร)
• ต้องปรับปรุงอะไรบ้าง?  (เช่น ลดต้นทุน, หาลูกค้าแบบถูกกว่า)
• ธุรกิจจะโตไปได้ไกลแค่ไหน? 🚀

ถ้าเข้าใจ Unit Economics ดีๆ ก็เหมือนมี "แว่นวิเศษ" 😎 มองเห็นความจริงของธุรกิจ  ช่วยให้ตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาด  และทำธุรกิจได้กำไรยั่งยืน!

‍

บทสรุป

Unit Economics เป็นเครื่องมือสำคัญในการวิเคราะห์ความสามารถในการทำกำไร  การทำความเข้าใจและติดตาม Unit Economics อย่างสม่ำเสมอ ช่วยให้ธุรกิจสามารถตัดสินใจเชิงกลยุทธ์  ปรับปรุงประสิทธิภาพ  และเติบโตอย่างยั่งยืน

Keywords: Unit Economics, CAC, CLTV,  คำนวณ Unit Economics

Promptโดย ณกมล อัศวยนต์ชัย ผู้ช่วยเขียนและรูปกับ Gemini